راه های حفظ ارزش پول

تدوین سیاستهایی برای حفظ ارزش پول/ کنترل نقدینگی در اولویت بانک مرکزی باشد
یک اقتصاددان گفت: کاری که بانک مرکزی باید مستمراً دنبال کند تنظیم سیاستهای پولی است که منجر به حفظ ارزش پول ملی و کنترل نقدینگی میشود و در این راه باید سازوکار خود تنظیمی نرخها را به تعادل برساند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از ایبِنا، جلسات اخیر هیات دولت بر سیاستهای اقتصادی و تحولات جدید خارجی متمرکز بود. به تازگی بار دیگر نوسانات بازار مالی مورد توجه قرار گرفت و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف شد روند منطقیسازی نرخ ارز را تداوم بخشد، اما برای منطقی سازی نرخ ارز چه باید کرد و اکنون بانک مرکزی کجا ایستاده است؟
دکتر مرتضی بکی حسکوئی، اقتصاددان و تحلیل گر مسائل اقتصادی، در اینباره به ایبِنا گفت: همانطور که رییس کل بانک مرکزی هم گفته بودند، در این مدت یک نگرش پولی در بانک مرکزی نسبت به نرخ ارز حاکم است، مبنی بر اینکه بانک مرکزی هدفگذاری تورم را به عنوان چارچوب سیاستگذاری پولی اعلام کرده است.
وی افزود: بنابراین در چارچوب سیاستگذاری پولی با هدفگذاری تورم، بانک مرکزی تلاش میکند به نحوی نرخ تورم را کنترل کند و از محل کنترل نرخ تورم و انضباط پولی در واقع نوسانات و تلاطمهای بازار ارز را مدیریت کند.
بکی حسکوئی ادامه داد: در واقع نرخ ارز در قالب این چارچوب، در یک کریدوری به صورت شناور مدیریت شده با سیاستهای پولی پیوند داده میشود و سیاستهای پولی که هدفش کنترل تورم است در نهایت منجر به کنترل نوسانات و تلاطمهای نرخ ارز خواهد شد.
این اقتصاددان تصریح کرد: این چارچوب کلی سیاستگذاری است که به نظر من بانک مرکزی باید این موضوع را به طور جدی دنبال کند و در شرایط کنونی که حجم نقدینگی به میزان قابل توجهی نسبت به دورههای قبل و در طول سالهای اخیر افزایش یافته است، اولین مسئله کنترل نقدینگی در چارچوب سیاستهای انقباضی پولی است.
وی افزود: گام نخست دولت و بانک مرکزی باید روی کنترل نقدینگی باشد و این برنامه باید با جدیت و مستمر ادامه یابد. بکی حسکوئی یادآور شد: در کنار این مسئله، نکتهای که وجود دارد آن است که در بحث بازار ارز، بحث عرضه و تقاضای ارز تابعی از عرضه و تقاضای محصولات صادراتی ما و در واقع تقاضای واردات است. یعنی تقاضا برای ارز تابعی از تقاضای واردات است و کنترل و ثبات قیمتهای داخلی به طور طبیعی میتواند تقاضا برای واردات را محدودتر کند و نیاز به ارز وارداتی را در بلند مدت کاهش دهد.
این تحلیل گر مسائل اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی باید تمرکز خود برای بازگشت تعادل به بازار ارز را حفظ کند، اظهار کرد: از طرف دیگر، وقتی نوسانات و تلاطمهای بازار ارز کاهش پیدا کند، ارز حاصل از صادرات به طور طبیعی به اقتصاد بر میگردد.
وی راهکار بازگشت ارز به چرخه را اطمینان خاطر و اعتماد فعالان اقتصادی دانست و افزود: چون در بین سرمایهگذاران و تولیدکنندگانی که در مسیر صادراتی قرار دارند، نااطمینانی نسبت به بازار ارز وجود دارد، در واقع آنها از ورود ارزهای حاصل از صادراتشان به اقتصاد و برگرداندن آن به چرخه اقتصاد امتناع میکنند. بنابراین اگر تلاطمها و نا اطمینانی های بازار ارز کاهش پیدا کند ارز حاصل از صادرات هم به بازار برمیگردد و بازار به طور خودکار به تعادل میرسد.
بکی حسکوئی تاکید کرد: در شرایطی که بازار ارز به سمت یک تعادل پیش میرود و عرضه ارزهای حاصل از صادرات به بازار برمیگردد نباید مداخلهای برای پیشگیری و جلوگیری از کاهش احتمالی نرخ ارز به وجود بیاید.
وی ادامه داد: راه های حفظ ارزش پول یعنی هرگونه مداخله غیر از سیاست بانک مرکزی مبتنی و منطبق با سیاستهای پولی در بازار ارز میتواند اخلال ایجاد کند و این اخلال میتواند پیامدهای ناگواری را برای اقتصاد مثل دورههای قبل ایجاد کند، چون بیاعتمادی نسبت به سیاستگذار را موجب میشود.
این اقتصاددان اضافه کرد: در این شرایط نباید مثل دورههای قبلی که احساس میشد و شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه دولت تمایل ندارد نرخ ارز کاهش بیابد، این اتفاق در فضای روانی تکرار شود. مکانیسمهایی در اقتصاد هستند که بازار به صورت خودتنظیمی به نرخ تعادلی برسد و هرگونه مداخله در این ساز وکار اختلال بدی ایجاد میکند و تلاطمها را تشدید خواهد کرد.
بکی حسکوئی در پایان گفت: به نظر من میرسد که تنها کاری که بانک مرکزی باید مستمراً دنبال کند تنظیم سیاستهای پولی است که منجر به حفظ ارزش پول ملی و کنترل نقدینگی میشود و در حوزه تنظیمگری نباید وارد نرخگذاری شود و نرخ ارز را هدفگذاری کند، بلکه باید ساز وکار خود تنظیمی نرخ ها را به تعادل برساند.
کاهش ارزش پول ملی؛ مرگ خاموش اقتصاد / برنامه دولت برای ثباتبخشی به اقتصاد چیست؟
آمارها نشان میدهد نرخ برابری ریال ایران در برابر دلار آمریکا تنها طی یکسال گذشته بیش از ۱۳۷ درصد سقوط کرده و بهای دلار از ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به ۲۷ هزار و ۳۰۰تومان در پایان معاملات روز دوشنبه (۳۱شهریور) رسیده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، تضعیف ارزش پول ملی مرگی خاموش برای اقتصاد هرکشور است ولذا تقویت پول ملی سیاستی کلیدی در هر اقتصاد به شمار میآید. البته در این بین رئیس کل بانک مرکزی حفظ یا تقویت ارزش راه های حفظ ارزش پول پول ملی را وابسته به رشد اقتصادی و تولید ملی میداند.
آمارها نشان میدهد نرخ برابری ریال ایران در برابر دلار آمریکا تنها طی یکسال گذشته بیش از ۱۳۷ درصد سقوط کرده و بهای دلار از ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به ۲۷ هزار و ۳۰۰تومان در پایان معاملات روز دوشنبه (۳۱شهریور) رسیده و همزمان نرخ تورم اقتصاد ایران به ۲۶ درصد رسیده است؛ در چنین شرایطی برای برون رفت از این تورم و حفظ ارزش پول باید از چه راهکاری استفاده کرد؟
افزایش حجم نقدینگی علت اصلی تورم
به گفته کارشناسان اقتصادی یکی از عوامل موثر در رشد نرخ تورم و بی ارزش شدن پول ملی افزایش حجم نقدینگی است. همزمان با آغاز کار دولت حسن روحانی در شهریور ۱۳۹۲ حجم نقدینگی ۵۰۶.۳۹ هزار میلیارد بوده و تا پایان بهار گذشته ۵.۲ برابر شده است. نرخ تورم تا مرداد ۱۳۹۷ تک رقمی بوده، ولی تا شهریور سال ۱۳۹۸ به راه های حفظ ارزش پول ۴۳ درصد رسید و تاکنون نیز نتوانسته به کمتر از ۲۵ درصد برسد. این بدان معناست که متوسط قیمت کالاها و خدمات مصرفی یک خانواده ایرانی طی یکسال گذشته حداقل بیش از ۲۵ درصد افزایش یافته و به همین مقدار از قدرت خرید داخلی آنان کاسته شده است.
با بالارفتن قیمت کالاهای مصرفی، هجوم مردم به بازارهایی نظیر مسکن، خودرو، ارز، طلا، سکه و به خصوص سهام شدت گرفته و به تبع آن قیمت دلار آمریکا به بیش از ۲۷ هزارتومان رسیده است همچنین قیمت سکه نیز از ۱۳ میلیون تومان فراتر رفته و در مقطعی شاهد درخواست شدید مردم برای سرمایه گذاری در بازار بورس بودیم.
مردم برای حفظ ارزش پول ملی در برابر تورم، راه های حفظ ارزش پول ترغیب شده بودند تا به بازارسرمایه ورود پیدا کنند. این حجم از استقبال در حالی است که وابستگی اقتصاد به نوسانات ارزی باعث تاثیر چشم گیر بر رشد شاخص بورس شده است.
در این بین برای حفظ ارزش پول ملی لایحهای با عنوان حذف چهار صفر از پول ملی اولین بار در سال ۱۳۷۲ مطرح شده بود و پس از کشکمشهای فراوان اواخر فروردین ۱۳۹۹ به تصویب راه های حفظ ارزش پول دولت و تائید مجلس شورای اسلامی رسید.
سید کاظم موسوی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم درباره کاهش ارزش ملی پول گفت: برنامه دولت برای حفظ ارزش ملی پول این بود که ۴صفر از پول حذف شود و به نظر من راهکار مناسبی برای حفظ ارزش نیست و هر روز شاهد سقوط ارزش ریال هستیم. با کاهش و یا حذف صفر مگر قیمت ارز پایین میآید؟ باید ارزهایی که از مرز خارج شده است به کشور بازگردد تا زمانی که این پولها به داخل کشور بازگردانده نشود ما در تولیدات خود هم دچار مشکل هستیم این مسائل مشکلات مربوط به دولت است و آنان باید به صورت اقناعی پاسخگو مردم باشند.
وی درباره برنامههای مجلس برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور اظهار داشت: مجلس به وظیفه ذاتی خود که نظارت است عمل میکند و در صدد جمع آوری مشکلات مردم هستیم. مجلس توصیه و نصایح خود را به دولت اعلام میکند اگر چشم پوشی از سوی دولت انجام گیرد مجلس مجبور است از ابزار قانونی خود استفاده کند.
این نماینده مجلس در پایان خبر داد: در ارتباط با ثبات قیمت بازار سرمایه بدین جهت که از سطوح مختلف جامعه در بورس سرمایه گذاری میکنند زیرساختهای بازار بورس درست شده است و به خانوادههای کم درآمد که به صورت خرد وارد این بازار شده اند توصیه میکنم باعجله و شتابزده پولهای خود را از این بازار خارج نکنند و با دانش و آگاهی کافی در این بازار سرمایه گذاری کنند. در بازار بورس و قیمت ارز قرار است به زودی اتفاقات خوبی رخ دهد.
سرمایه گذاری در بورس راه فرار از تورم
حسین خزلی خرازی کارشناس بازار بورس هم در خصوص رابطه تورم با افزایش حجم سرمایه گذاری در بازار بورس گفت: رشد بورس تابعی از تورم است. افزایش حجم سرمایه گذاری در بازار بورس باعث بالارفتن تورم نمیشود. زمانی که اقتصاد یک کشور دچار تورم میشود مردم برای آن که بتوانند بخشی از دارایی خود را در برابر تورم مصون نگاه دارند اقدام به سرمایه گذاری در بازار بورس میکنند. تورم به دلایل دیگری رشد کرده است و بخشی از مردم برای فرار از تورم به سرمایه گذاری در بورس روی میآورند.
به هر حال با شروع سال ۱۳۹۹ همزمان با آخرین سال کار دولت حسن روحانی اقتصاد ایران شرایط نابسامانی را به خود دیده است. بالا رفتن قیمت مسکن، خودرو، ارز وطلا مردم را روز به روز نگرانتر کرده است. آنها برای فرار از این وضع نابسامان تمام یا بخش اعظمی از نقدینگی و سرمایه خود را تبدیل به ارز، طلا و یا سهام کردند بی آن که از نتیجه کار خود اطلاع دقیقی داشته باشند آنان تنها به دنبال حفظ ارزش سرمایه خود بودند. حال باید دید برنامه دولت حسن روحانی برای حفظ ارزش پول و ثبات قیمتها در سال پایانی کار خود چیست. چرا که این روزها مردم برای از دست ندادن پول خود و بیشتر کردن آن به روشهای گوناگون همچون خرید ارز، طلا، خودرو، مسکن، بورس، فلزات قیمتی روی آوردنده اند.